Από το Βιβλίο των Ωρών του Rohan (Grandes Heures de Rohan, MS. Latin 9471), Παρίσι, Εθνική Βιβλιοθήκη, ένα εικονογραφημένο χειρόγραφο βιβλίο από τον ανώνυμο καλλιτέχνη Rohan, σε γοτθικό στιλ (1418-1425), σελ. 109v. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας, το Βιβλίο των Ωρών του Rohan.
Περιεχόμενο του Βιβλίου των Ωρών του Rohan
Περιέχει ημερολόγιο των εορταστικών ημερών, αποσπάσματα από τα Ευαγγέλια, διάφορες προσευχές προς τον Χριστό και την Παναγία, λειτουργίες στη μνήμη διαφόρων αγίων, κείμενα θρησκευτικών τελετών και πολλά άλλα, στα λατινικά. Οι εικόνες είναι πραγματικά έργα τέχνης, όπως και οι αγιογραφίες της ορθόδοξης παράδοσης, ζωγραφισμένες με τέμπερα και διακοσμημένες με φύλλα χρυσού. Τα περιθώρια περιλαμβάνουν μινιατούρες με αποσπάσματα από τη Παλαιά Διαθήκη, ενώ οι ολοσέλιδες εικόνες παρουσιάζουν τα Πάθη του Χριστού και το Θρήνο της Παναγίας. Ο Rohan επικεντρώνεται στα συναισθήματα των ανθρώπων και θεωρείται ο μεγαλύτερος εξπρεσιονιστής ζωγράφος στη Γαλλία του 15ου αι. Στο Βιβλίο των Ωρών του Rohan βρίσκουμε και τη Γένεση, εκπληκτικές παραστάσεις του Θεού καθώς δημιουργεί τον Κόσμο. Και ανάμεσα σ’ αυτά, όπως συνηθιζόταν στα Βιβλία των Ωρών του Μεσαίωνα, ημερολόγιο με παραστάσεις των διαφορών εποχικών δραστηριοτήτων με το αντίστοιχό τους ζώδιο στον ουρανό.
Τα ζώα που απεικονίζονται εδώ δεν επιλέχτηκαν τυχαία.
Πρώτα απ’ όλα ο μονόκερως σύμβολο της αγνότητας και αθωότητας, της ακεραιότητας και των υψηλών στόχων. Σύμβολο ακόμη του Ευαγγελισμού και του Αγίου Πνεύματος με το οποίο συνέλαβε η Παρθένος Παναγία τον Χριστό. Σύμβολο της ένωσης των αντιθέτων (τα δύο κέρατα δείχνουν τη σύγκρουση) και της αναγεννημένης ζωτικότητας όταν η ένταση και η διαμάχη επιλύονται. Και επομένως σύμβολο του Χριστού, εφόσον στο πρόσωπό Του ενώνονται η θεία και η ανθρώπινη φύση.
Η αρκούδα σύμβολο της δύναμης που μπορεί να χρησιμοποιηθεί είτε επιθετικά είτε προστατευτικά, επομένως η μητρότητα, η Μητέρα που κυοφορεί τα παιδιά και τα προστατεύει (βλ. στους απλανείς αστέρες τη Μεγάλη Άρκτο).
Η καμήλα σύμβολο αντοχής, ψυχικού σθένους, υπομονής για την επίτευξη μακροπρόθεσμων στόχων.
Το ελάφι είναι η ψυχή, σύμβολο ευγένειας και πραότητας αλλά και ευαλωτότητας – πιθανώς μια υπόμνηση της θνητότητας. Στη χριστιανική παράδοση το ελάφι που καταπατά τα φίδια -σύμβολο του Σατανά- διψά για το νερό της σωτηρίας που είναι ο καθαρμός με τη Βάπτιση (γι’ αυτό και συχνά απεικονίζεται σε ιερά σκεύη). Ο Δαβίδ στους Ψαλμούς του, αναφέρεται στην λαχτάρα της ψυχής για το Θεό: «Ον τρόπον επιποθεί η έλαφος επί τας πηγάς των υδάτων, ούτως επιποθεί η ψυχή μου προς σε, ο Θεός». Ψαλμός 42:1.